What is the Full form of IPC in Gujarati ?
The Full form of IPC in Gujarati is ભારતીય દંડ સંહિતા (Indian Penal Code)
IPC નું પૂર્ણ સ્વરૂપ “Indian Penal Code” છે, અને તેનો ગુજરાતીમાં અનુવાદ થાય છે “ભારતીય દંડ સંહિતા”. ભારતીય દંડ સંહિતા 1860 માં સ્થપાઈ. IPC એ ભારતનો અધિકૃત ફોજદારી સંહિતા છે જેમાં 23 પ્રકરણો અને 511 વિભાગો છે.
Indian Penal Code શું છે? (What is Indian Penal Code?)
ભારતીય દંડ સંહિતા એ વ્યાખ્યાયિત કરે છે કે ગુનો શું છે અને તે ગુના માટે શું સજા છે.
- આ સંહિતા આ વિષય પર કાયદાના સમગ્ર માળખાને એકીકૃત કરે છે અને તમામ પાસાઓમાં કાયદાની ચુસ્તીપૂર્વક જાહેરાત કરે છે.
- ભારતીય દંડ સંહિતા એ એક સાર્થક કાયદો સંસ્થા છે.
- સબસ્ટન્ટિવ કાયદો કાયદાની એક સિસ્ટમ છે જે નાગરિક કાયદાની જવાબદારીઓ અને અધિકારો તેમજ ફોજદારી કાયદાના ગુનાઓ અને દંડની સ્થાપના કરે છે.
- પરિણામ સ્વરૂપે, ભારતીય દંડ સંહિતા એ કાયદો છે જે સજાપાત્ર દુષ્કર્મો, તેમના દંડ અથવા સજાના સ્વરૂપો અથવા બંનેને વ્યાખ્યાયિત કરે છે.
- આ કોડ સજાને પાંચ શ્રેણીઓમાં વિભાજિત કરે છે: મૃત્યુ, આજીવન કેદ, સામાન્ય કેદ, મિલકત જપ્ત કરવી અને દંડ.
- ભારતીય દંડ સંહિતાના અમલ પહેલા ભારતમાં મુસ્લિમો અને હિન્દુઓ બંને માટે મોહમ્મદ ફોજદારી કાયદો લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો.
IPC નો ઇતિહાસ (History of IPC)
ભારતીય દંડ સંહિતા (IPC) 1860 માં ભારતના પ્રથમ કાયદા પંચના સૂચનોના જવાબમાં ઘડવામાં આવી હતી, જેની સ્થાપના 1834 માં ચાર્ટર એક્ટ હેઠળ 1833 માં કરવામાં આવી હતી અને લોર્ડ મેકોલેની અધ્યક્ષતામાં કરવામાં આવી હતી. ભારતીય દંડ સંહિતા 1 જાન્યુઆરી, 1862 ના રોજ, ભારત પર બ્રિટિશ કમાન્ડ દરમિયાન અમલમાં આવી હતી અને રજવાડાઓને બાદ કરતાં તમામ તત્કાલીન બ્રિટિશ ભારતમાં લાગુ કરવામાં આવી હતી, જેમણે લગભગ 1940 સુધી તેમની પોતાની અદાલતો અને ન્યાયિક પ્રણાલીઓ જાળવી રાખી હતી.
વિભાજન પછી સ્વતંત્ર ભારતે ભારતીય દંડ સંહિતા લાગુ કરી. તે ભારતના તમામ નાગરિકોને લાગુ પડે છે. ત્યારથી આઈપીસીમાં વારંવાર સુધારો કરવામાં આવ્યો છે અને હવે તેની સાથે અન્ય ગુનાહિત જોગવાઈઓ પણ છે.
IPC હાલમાં કુલ 511 વિભાગો સાથે 23 પ્રકરણોમાં વહેંચાયેલું છે. અમે આવતા સેગમેન્ટમાં IPCના મહત્વના વિભાગોની ચર્ચા કરીશું.
મહત્વપૂર્ણ IPC વિભાગો (Important IPC Sections)
ભારતીય દંડ સંહિતા 1860 (કલમ 1 થી 511) PDF માં 23 પ્રકરણોમાં 511 વિભાગો છે. આગામી UPSC પરીક્ષા માટે IPCના મહત્વના વિભાગો નીચે આપેલ છે.
- વિભાગ 1 – કોડની કામગીરીનું શીર્ષક અને હદ.
- કલમ 2 – ભારતમાં આચરવામાં આવેલા ગુનાઓની સજા.
- કલમ 3 – તે સિવાયના ગુનાઓની સજા જે કાયદા દ્વારા ભારતમાં ચલાવવામાં આવી શકે છે.
- કલમ 4 – એક્સ્ટ્રા-ટેરિટોરિયલ ગુનાઓ માટે કોડનું વિસ્તરણ.
- વિભાગ 8 – લિંગ.
- વિભાગ 11 – વ્યક્તિ.
- કલમ 19 થી 26 – “જજ”, “ન્યાયની અદાલત”, “જાહેર સેવક”, “જંગમ મિલકત”, “ખોટી રીતે નફો”, “ખોટી ખોટ”, “ખોટી રીતે મેળવવી, ખોટી રીતે ગુમાવવી”, “અપ્રમાણિકપણે”, “છેતરપિંડીથી” , “માનવાનું કારણ”.
- કલમ 34 – સામાન્ય ઇરાદાને આગળ વધારવા માટે અનેક વ્યક્તિઓ દ્વારા કરવામાં આવેલ કૃત્યો.
- કલમ 35 – જ્યારે આવું કૃત્ય ગુનાહિત હોય છે કારણ કે તે ગુનાહિત જ્ઞાન અથવા ઇરાદાથી કરવામાં આવે છે.
- કલમ 36 – અંશતઃ અધિનિયમ દ્વારા અને અંશતઃ બાદબાકીને કારણે અસર.
- કલમ 37 – ગુનાની રચના કરતા અનેક કૃત્યોમાંથી એક કરીને સહકાર.
- કલમ 38 – ગુનાહિત કૃત્યોમાં સંબંધિત વ્યક્તિઓ વિવિધ ગુનાઓ માટે દોષિત હોઈ શકે છે.
- કલમ 39 – “સ્વૈચ્છિક રીતે”.
- કલમ 40 – “ગુના”.
- વિભાગ 52 – “સદ્ભાવ”.
- કલમ 52A – “હાર્બર”.
- કલમ 53 – સજા.
- કલમ 73 – એકાંત કેદ.
- કલમ 74 – એકાંત કેદની મર્યાદા.
- કલમ 76 થી 106 – પ્રકરણ IV (76-106) – સામાન્ય અપવાદો
- કલમ 107 થી 120 – પ્રકરણ V (107-120) – ઉશ્કેરણી
- કલમ 120A – ગુનાહિત કાવતરાની વ્યાખ્યા.
- કલમ 120B – ગુનાહિત ષડયંત્રની સજા.
- કલમ 121 – ભારત સરકાર સામે યુદ્ધ છેડવું, અથવા યુદ્ધ કરવાનો પ્રયાસ કરવો, અથવા યુદ્ધ માટે પ્રેરિત કરવું.
- કલમ 124A – રાજદ્રોહ.
- કલમ 141 – ગેરકાનૂની એસેમ્બલી.
- કલમ 142 – ગેરકાનૂની એસેમ્બલીના સભ્ય બનવું.
- કલમ 143 – સજા.
- કલમ 144 – ઘાતક હથિયારોથી સજ્જ ગેરકાયદેસર સભામાં જોડાવું.
- કલમ 145 – ગેરકાનૂની એસેમ્બલીમાં જોડાવું અથવા ચાલુ રાખવું, એ જાણીને કે તેને વિખેરવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે.
- કલમ 146 – તોફાનો.
- કલમ 147 – રમખાણો માટે સજા.
- કલમ 148 – તોફાનો, ઘાતક હથિયારોથી સજ્જ.
- કલમ 149 – ગેરકાયદેસર એસેમ્બલીનો દરેક સભ્ય સામાન્ય વસ્તુની કાર્યવાહીમાં આચરવામાં આવેલા ગુના માટે દોષિત છે.
- કલમ 159 – અફેર. (રાયટીંગ અને અફેર વચ્ચે 6 તફાવતો)
- કલમ 179 – પ્રશ્ન માટે અધિકૃત જાહેર સેવકનો જવાબ આપવાનો ઇનકાર.
- કલમ 182 – ખોટી માહિતી, જાહેર સેવકને તેની કાયદેસરની શક્તિનો ઉપયોગ અન્ય વ્યક્તિને ઇજા પહોંચાડવા માટે પ્રેરિત કરવાના હેતુ સાથે.
- કલમ 191 – ખોટા પુરાવા આપવા.
- કલમ 268 – જાહેર ઉપદ્રવ.
- કલમ 292 – અશ્લીલ પુસ્તકોનું વેચાણ, વગેરે.
- કલમ 293 – યુવાનોને અશ્લીલ વસ્તુઓનું વેચાણ, વગેરે.
- કલમ 294 – અશ્લીલ કૃત્યો અને ગીતો.
- કલમ 295 – કોઈપણ વર્ગના ધર્મનું અપમાન કરવાના ઈરાદાથી પૂજા સ્થળને નુકસાન પહોંચાડવું અથવા અપવિત્ર કરવું.
- કલમ 295A – કોઈ પણ વર્ગના ધર્મ અથવા ધાર્મિક માન્યતાઓનું અપમાન કરીને તેની ધાર્મિક લાગણીઓને ઠેસ પહોંચાડવાના ઈરાદાપૂર્વકના અને દૂષિત કૃત્યો.
- કલમ 296 – ખલેલ પહોંચાડતી ધાર્મિક સભા.
- કલમ 299 – કલમ 309 માટે દોષિત હત્યા – આત્મહત્યા કરવાનો પ્રયાસ.
- કલમ 319 – કલમ 338 ને નુકસાન – અન્ય લોકોના જીવન અથવા વ્યક્તિગત સુરક્ષાને જોખમમાં મૂકતા કૃત્ય દ્વારા ગંભીર ઇજા પહોંચાડવી.
- કલમ 339 – ખોટો સંયમ.
- કલમ 340 – ખોટી રીતે કેદ.
- કલમ 349 – બળ.
- કલમ 350 – ફોજદારી બળ.
- કલમ 351 – હુમલો.
- કલમ 354 – મહિલા પર તેની નમ્રતાનો ત્યાગ કરવાના ઈરાદાથી હુમલો અથવા ફોજદારી બળ.
- કલમ 354A – જાતીય સતામણી અને જાતીય સતામણી માટે સજા.
- કલમ 354B – વસ્ત્રો ઉતારવાના ઈરાદાથી મહિલા પર હુમલો અથવા ફોજદારી બળનો ઉપયોગ.
- કલમ 354C – વોયુરિઝમ.
- કલમ 354D – પીછો કરવો.
- કલમ 359 – અપહરણ.
- કલમ 360 – ભારતમાંથી અપહરણ.
- કલમ 361 – કાયદેસર વાલીપણામાંથી અપહરણ.
- કલમ 362 – અપહરણ.
- કલમ 375 – બળાત્કાર.
- કલમ 376 – બળાત્કાર માટે સજા.
- કલમ 376D – ગેંગ રેપ.
- કલમ 376DA – સોળ વર્ષથી ઓછી ઉંમરની મહિલાઓ પર સામૂહિક બળાત્કાર માટે સજા.
- કલમ 376DB – બાર વર્ષથી ઓછી ઉંમરની મહિલાઓ પર સામૂહિક બળાત્કાર માટે સજા.
- કલમ 376E – પુનરાવર્તિત અપરાધીઓ માટે સજા.
- કલમ 377 – અકુદરતી અપરાધો.
- કલમ 378 – ચોરી.
- કલમ 383 – ગેરવસૂલી.
- કલમ 390 – લૂંટ.
- કલમ 391 – ડાકુટી.
- કલમ 396 – હત્યા સાથે ડાક.
- કલમ 399 – લૂંટ કરવા માટે તૈયારી કરવી.
- કલમ 403 – મિલકતની અપ્રમાણિક ગેરઉપયોગ.
- કલમ 405 – વિશ્વાસનો ફોજદારી ભંગ.
- કલમ 410 – ચોરાયેલી મિલકત.
- કલમ 413 – ચોરાયેલી મિલકતનો વ્યવહાર.
- કલમ 414 – ચોરાયેલી મિલકતને છુપાવવામાં મદદ કરવી.
- કલમ 415 – છેતરપિંડી.
- કલમ 420 – છેતરપિંડી અને અપ્રમાણિક રીતે મિલકતની ડિલિવરી માટે પ્રેરિત.
- કલમ 425 – તોફાન.
- કલમ 441 – કલમ 446 સુધી ફોજદારી ઉપદ્રવ – રાત્રે ઘર તોડવું.
- કલમ 493 – કાયદેસર લગ્નની માન્યતાને કપટપૂર્વક પ્રેરિત કરનાર વ્યક્તિ દ્વારા સહવાસ.
- કલમ 494 – પતિ અથવા પત્નીના જીવનકાળ દરમિયાન ફરીથી લગ્ન કરવા.
- કલમ 495 – જે વ્યક્તિ સાથે અનુગામી લગ્ન કરાર કરવામાં આવ્યા છે તેની પાસેથી ભૂતપૂર્વ લગ્ન છુપાવવા સાથે સમાન ગુનો.
- કલમ 496 – લગ્ન સમારંભ કાયદેસર લગ્ન વિના કપટપૂર્વક પસાર થયો હતો.
- કલમ 497 – વ્યભિચાર.
- કલમ 498 – પરિણીત મહિલાને ગુનાહિત ઈરાદાથી ફસાવી અથવા લઈ જવી અથવા અટકાયતમાં રાખવી.
- કલમ 498A – પતિ અથવા પતિના સંબંધીઓ દ્વારા ક્રૂરતા.
- કલમ 499 – બદનક્ષી.
- કલમ 503 – ફોજદારી ધમકી.
- કલમ 506 – ફોજદારી ધમકી માટે સજા.
- કલમ 509 – સ્ત્રીની નમ્રતાનું અપમાન કરવાના હેતુથી શબ્દ, હાવભાવ અથવા કૃત્ય.
- કલમ 511 – અપરાધ કરવાનો પ્રયાસ.