What is the Full form of MHRD in Gujarati?
The Full form of MHRD in Gujarati is માનવ સંસાધન વિકાસ મંત્રાલય (Ministry of Human Resource Development)
MHRD નું પૂર્ણ સ્વરૂપ “Ministry of Human Resource Development” છે, અને તેનો ગુજરાતીમાં અનુવાદ થાય છે “માનવ સંસાધન વિકાસ મંત્રાલય”. માનવ સંસાધન વિકાસ મંત્રાલય (MHRD) એ ભારત સરકારનો એક વિભાગ છે જે ભારતમાં શિક્ષણ, સાક્ષરતા અને કૌશલ્ય વિકાસ માટે જવાબદાર છે. 2020 માં તેનું નામ બદલીને શિક્ષણ મંત્રાલય અને પછીથી 2022 માં શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસ મંત્રાલય તરીકે રાખવામાં આવ્યું.
MHRD/શિક્ષણ મંત્રાલયની ભૂમિકાને સમજવા માટે અહીં કેટલાક મુખ્ય મુદ્દાઓ છે:
- ઉદ્દેશ્ય: MHRDનો પ્રાથમિક ઉદ્દેશ્ય ભારતમાં શિક્ષણ, સાક્ષરતા અને કૌશલ્ય વિકાસ સંબંધિત નીતિઓ, યોજનાઓ અને કાર્યક્રમો ઘડવા અને અમલમાં મૂકવાનો છે.
- વિભાગો: મંત્રાલયને કેટલાક વિભાગોમાં વિભાજિત કરવામાં આવે છે, જેમાં પ્રત્યેક શિક્ષણના ચોક્કસ ક્ષેત્ર માટે જવાબદાર છે, જેમ કે શાળા શિક્ષણ અને સાક્ષરતા વિભાગ, ઉચ્ચ શિક્ષણ વિભાગ અને ટેકનિકલ શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસ વિભાગ.
- પહેલ: MHRD એ ભારતમાં શિક્ષણની ગુણવત્તા સુધારવા માટે વર્ષોથી ઘણી પહેલ શરૂ કરી છે, જેમ કે સર્વ શિક્ષા અભિયાન, રાષ્ટ્રીય માધ્યમિક શિક્ષા અભિયાન, મધ્યાહન ભોજન યોજના, પ્રાથમિક સ્તરે કન્યાઓના શિક્ષણ માટેનો રાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમ, અને સમગ્ર શિક્ષા અભિયાન.
- નીતિ માળખું: MHRD ભારતમાં શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસ માટે નીતિ માળખા પણ ઘડે છે, જેમ કે રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ 2020, જેનો હેતુ દેશમાં શિક્ષણ પ્રણાલીમાં પરિવર્તન લાવવાનો અને તેને વધુ સમાવિષ્ટ અને સમાન બનાવવાનો છે.
- MHRD હેઠળની સંસ્થાઓ: MHRD ભારતમાં ઘણી મહત્વપૂર્ણ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓની દેખરેખ રાખે છે, જેમ કે યુનિવર્સિટી ગ્રાન્ટ્સ કમિશન (UGC), નેશનલ કાઉન્સિલ ઑફ એજ્યુકેશનલ રિસર્ચ એન્ડ ટ્રેનિંગ (NCERT), ઓલ ઈન્ડિયા કાઉન્સિલ ફોર ટેકનિકલ એજ્યુકેશન (AICTE), અને રાષ્ટ્રીય સંસ્થા ઓપન સ્કૂલિંગ (NIOS).
- આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગ: MHRD શિક્ષણના ક્ષેત્રમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગને પણ પ્રોત્સાહન આપે છે, જેમ કે વિદ્યાર્થી અને શિક્ષકોના વિનિમય કાર્યક્રમો, સંયુક્ત સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સ અને વિદેશી યુનિવર્સિટીઓ અને સંસ્થાઓ સાથેના સહયોગ.
- બજેટ: MHRDની બજેટ ફાળવણી વર્ષોથી વધી રહી છે. 2021-22ના કેન્દ્રીય બજેટમાં, શિક્ષણ મંત્રાલયને 93,224 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા હતા, જે પાછલા વર્ષ કરતા 6% વધુ છે.
MHRD નો સારાંશ
માનવ સંસાધન વિકાસ મંત્રાલય અથવા શિક્ષણ મંત્રાલય એ ભારતમાં શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસને આકાર આપવા માટે જવાબદાર એક મહત્વપૂર્ણ સરકારી વિભાગ છે. તેની પહેલ, નીતિઓ અને સહયોગ દેશમાં શિક્ષણની ગુણવત્તા અને સુલભતા સુધારવામાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે.