What is the Full form of NDRI in Gujarati?
The Full form of NDRI in Gujarati is રાષ્ટ્રીય ડેરી સંશોધન સંસ્થા ( National Dairy Research Institute ).
NDRI નું પૂર્ણ સ્વરૂપ National Dairy Research Institute છે, અને તેનો ગુજરાતીમાં અનુવાદ થાય છે રાષ્ટ્રીય ડેરી સંશોધન સંસ્થા. નેશનલ ડેરી રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (NDRI), કરનાલ એ ડેરી સંશોધન માટેની ભારતની અગ્રણી સંસ્થા છે. સંસ્થાને વર્ષ 1989માં ડીમ્ડ યુનિવર્સિટીનો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો હતો.
દેશની અગ્રણી ડેરી સંશોધન સંસ્થા તરીકે રાષ્ટ્રીય ડેરી સંશોધન સંસ્થાએ છેલ્લા પાંચ દાયકામાં ડેરી ઉત્પાદન, પ્રક્રિયા, વ્યવસ્થાપન અને માનવ સંસાધન વિકાસના વિવિધ ક્ષેત્રોમાં નોંધપાત્ર કુશળતા વિકસાવી છે. સંસ્થામાં પેદા થયેલી માહિતી અને ઓફર કરવામાં આવતી સેવાઓએ સમગ્ર રીતે ડેરી ઉદ્યોગના વિકાસમાં અને લાખો દૂધ ઉત્પાદકો અને દૂધ અને દૂધ ઉત્પાદનોના ગ્રાહકોની સુખાકારીમાં ફાળો આપ્યો છે. વૈશ્વિક ડેરી વેપારની પડકારરૂપ જરૂરિયાતને સમજીને, સંસ્થા રાષ્ટ્રને વધુ સારી રીતે સેવા આપવા માટે તેના R&D અને HRD કાર્યક્રમો વિકસાવવા માટે સતત કામ કરી રહી છે.
NDRI નો ઇતિહાસ
કરનાલ, હરિયાણા ખાતેની ICAR-નેશનલ ડેરી રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (NDRI) એ ડેરી ક્ષેત્રની અગ્રણી સંસ્થાઓમાંની એક છે, જેણે ડેરી ઉદ્યોગના વિકાસમાં ઘણું યોગદાન આપ્યું છે અને તેના સતત સંશોધન સાથે દૂધ ઉત્પાદનમાં ભારતના વિકાસમાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવી છે. NDRIનો 99 વર્ષથી વધુ જૂનો વંશ પશુપાલન અને ડેરી માટે ઈમ્પિરિયલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટમાં પાછો જાય છે જે 1923માં ડેરી શિક્ષણના કેન્દ્ર તરીકે બેંગ્લોરમાં સ્થપાઈ હતી.
બેંગ્લોરમાં ઈમ્પીરીયલ ઈન્સ્ટીટ્યુટના તેના પહેલાના સ્વરૂપમાં, રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધી અને ‘ભારત રત્ન’ પંડિત મદન મોહન માલવીયને 1927માં સંસ્થામાં તાલીમ આપવામાં આવી હતી. તેઓ પશુ વ્યવસ્થાપનની આધુનિક પદ્ધતિઓથી માહિતગાર થવા માંગતા હતા અને બે અઠવાડિયા સુધી ચર્ચા કરવામાં અને શીખવા માટે વિતાવ્યા હતા. ગાંધીજી સંસ્થાની સૌથી વધુ ઉત્પાદક ગાય ‘જીલ’ની ખૂબ પ્રશંસા કરતા હતા.
તેમણે પિંજરાપોલ્સની સમસ્યાઓ પર ઘણી ચર્ચાઓ કરી, જેમાં મુખ્યત્વે માનવતાના આધાર પર ઓછા ઉત્પાદનવાળી, મોટાભાગે જીવાણુરહિત ગાયો અને અન્ય ડેરી સ્ટોક રાખવામાં આવ્યો હતો. મહાત્મા ગાંધીએ સંસ્થાના કાર્યમાં ખૂબ જ રસ દાખવ્યો અને ‘યંગ ઈન્ડિયા’ અને ‘હરિજન’માં ડેરી અને વૈજ્ઞાનિક ઢોર વ્યવસ્થાપનના મહત્વ પર ઘણા લેખો લખ્યા. ગાંધીજીના વિચાર અને મંતવ્યોનો રાજકીય નેતૃત્વ પર નોંધપાત્ર પ્રભાવ હતો, ખાસ કરીને આઝાદી પછીના પ્રારંભિક યુગમાં મુખ્ય નીતિગત નિર્ણયો લેવા તરફ, જેના પરિણામે કી વિલેજ સ્કીમ, ગોસંવર્ધન પરિષદ અને સઘન પશુ વિકાસ કાર્યક્રમોની રચના થઈ. 1936માં તેનું નામ બદલીને ઈમ્પિરિયલ ડેરી ઈન્સ્ટિટ્યૂટ રાખવામાં આવ્યું હતું અને તેને 1955માં કરનાલમાં તેની હાલની જગ્યા પર સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવ્યું હતું અને તેનું નામ ફરીથી નેશનલ ડેરી રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ રાખવામાં આવ્યું હતું. ઇમ્પિરિયલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટનું ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર એનડીઆરઆઇના દક્ષિણ પ્રાદેશિક સ્ટેશન તરીકે જાળવી રાખવામાં આવ્યું હતું અને બાદમાં 1964માં પશ્ચિમ બંગાળમાં કલ્યાણી ખાતે પૂર્વ પ્રાદેશિક સ્ટેશનની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
1970 માં, NDRI ને ભારતીય કૃષિ સંશોધન પરિષદ હેઠળ લાવવામાં આવ્યું. સંસ્થાને 1989 થી તેના શૈક્ષણિક કાર્યક્રમો અમલમાં મૂકવા માટે એક ડીમ્ડ યુનિવર્સિટી તરીકેનું ગૌરવ છે. આ સંસ્થા ડેરી ક્ષેત્રે ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળું શિક્ષણ પ્રદાન કરે છે, જેનું એશિયામાં કોઈ સમાંતર નથી. નોંધનીય છે કે NDRI એ રાજ્યની કૃષિ યુનિવર્સિટીઓ (SAUs) માં જરૂરી ડેરીમાં માનવશક્તિનું મહત્વનું યોગદાન આપનાર છે એટલું જ નહીં પરંતુ SAUsમાંથી ફેકલ્ટીની શિક્ષણ ક્ષમતાઓને વધારવામાં પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.